Oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego – czym jest i kiedy możesz je złożyć?

Sankcja kredytu darmowego pozwala na korzystną zmianę warunków kredytu konsumenckiego. W rezultacie będzie na Tobie spoczywał obowiązek zwrotu wyłącznie kwoty kredytu (pożyczonego kapitału). Umowa nie zmieni jednak swojego charakteru automatycznie. Żeby do tego doszło, to Ty jako kredytobiorca musisz aktywnie działać i złożyć oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. 

Jak skorzystać z sankcji kredytu darmowego? 

Zanim podejmiesz konkretne działania, upewnij się, że w ogóle możesz powołać się na SKD. Odpowiedzi na pytanie, kto może skorzystać z sankcji kredytu darmowego, poświęciliśmy cały osobny artykuł. Szczegółowe informacje znajdziesz więc właśnie w nim. 

W tym miejscu przypomnijmy więc jedynie krótko, że na początek należy ustalić kilka kwestii: 

  • Czy Twoja umowa spełnia warunki kredytu konsumenckiego?
  • Czy bank lub firma pożyczkowa dopuściła się zaniedbań wskazanych w pierwszym podpunkcie art. 45 Ustawy o kredycie konsumenckim? 
  • Czy nie upłynął jeszcze przewidziany termin, w którym możesz złożyć oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego? 

Załóżmy, że spełniasz wszystkie te wymogi. Pozostaje więc pytanie, co dalej. I tutaj wspomniany artykuł 45 udziela precyzyjnej odpowiedzi. Z sankcji kredytu darmowego konsument może skorzystać po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, że zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. 

Jak przygotować oświadczenie o skorzystaniu z sankcji darmowego kredytu? 

Przepisy nie wprowadzają szczegółowych wymogów formalnych. Nie ma więc jednego właściwego wzoru oświadczenia o sankcji kredytu darmowego. Ważne jest natomiast, by z jego treści wynikało, że zdajesz sobie sprawę z uprawnienia przewidzianego przez przepis i chcesz z niego skorzystać. Oświadczenie powinno przy tym zawierać podstawowe elementy, takie jak: 

  • miejscowość i data sporządzenia pisma;
  • Twoje dane;
  • dane banku lub firmy pożyczkowej;
  • dane umowy kredytowej;
  • wskazanie naruszeń przewidzianych przez Ustawę o kredycie konsumenckim;
  • oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego;
  • własnoręczny podpis. 

Jak widzisz, budowa takiego pisma jest prosta. Tym bardziej, że w internecie możesz znaleźć wiele wzorów, które teoretycznie wystarczy tylko uzupełnić.

To z kolei sprawia mylne wrażenie, że konsument może złożyć i przygotować takie pismo samodzielnie. Być może sądzisz, że niewielkim wysiłkiem zdołasz szybko odzyskać zwrot kosztów kredytu. To jednak tylko pozory i zwykle rezultaty samodzielnego toczenia sporu z bankiem mogą Cię rozczarować. 

Czy oświadczenie konsumenta o SKD składane bankowi lub firmie pożyczkowej warto przygotować samodzielnie?

Jeśli sądzisz, że masz możliwość skutecznego uzyskania darmowego kredytu konsumenckiego, mimo wszystko warto skorzystać z pomocy kancelarii. 

O ile większość elementów oświadczenia nie powinno Ci sprawiać problemów, to największe trudności pojawią się przy wskazaniu naruszeń przewidzianych przez ustawę. Nie wystarczy ogólne stwierdzenie, że warunki skorzystania z sankcji kredytu darmowego zostały spełnione. Twoim zadaniem jest wskazać konkretne elementy umowy i powołać się na przepisy, z których wynika, że elementy te stanowią podstawę, by domagać się od kredytodawcy zwrotu zapłaconych odsetek i innych kosztów związanych z umową.

I tu właśnie pojawia się kilka trudności: 

  1. Po analizie umowy kredytu przez radcę prawnego może się okazać, że nie zawiera naruszeń albo że tego rodzaju naruszenia nie uprawniają do skorzystania z sankcji. Tym samym składanie oświadczenia mijałoby się z celem. Jeśli jednak nie skonsultujesz się z kancelarią, nie będziesz mieć tej świadomości. Narazisz się na zbędne koszty, a i tak nie zmienisz warunków obowiązywania umowy na te dotyczące darmowego kredytu.
  2. W przypadku kredytów konsumenckich banki i firmy pożyczkowe bardzo często nie akceptują złożonych oświadczeń, podając rozmaite argumenty. W wielu przypadkach niesłuszne. Gdy działasz samodzielnie, możesz uwierzyć tym nieprawdziwym zapewnieniom. Jeśli współpracujesz z prawnikiem, takiego ryzyka nie ma. 
  3. Na własną rękę trudno może Ci też być wskazać naruszenia ze strony banku. Co prawda przepisy wprost wskazują, jakie naruszenia uprawniają do skorzystania z SKD. Przeanalizowanie umowy i wyciągnięcie trafnych wniosków nie jest jednak wcale proste. Szczególnie gdy umowa jest rozbudowana. Do tego często konieczna okaże się też znajomość orzecznictwa. 
  4. Banki zwykle nie uznają składanych oświadczeń. W efekcie sprawy dotyczące SKD mają swój finał w sądzie. Jeśli chcesz, by sprawa miała większe szanse zakończyć się po Twojej myśli, lepiej, by na sali sądowej reprezentował Cię radca prawny. Szerszy zakres możliwości zapewnisz mu, gdy będzie w stanie prowadzić spójną strategię procesową – taką, której realizacja zaczyna się już na etapie przygotowania oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. 

Co się stanie, gdy nie dochowasz formy pisemnej oświadczenia wymaganej przez przepisy Ustawy o kredycie konsumenckim?

Z przepisu jednoznacznie wynika, że oświadczenie o SKD powinno mieć formę pisemną. W języku prawniczym formą pisemną jest oświadczenie z własnoręcznym podpisem. Równorzędna jest jej także forma elektroniczna opatrzona kwalifikowanym podpisem elektronicznym. 

Na marginesie warto jednak wspomnieć, że jeśli oświadczenie o skorzystaniu z darmowego kredytu nie spełnia warunku formy pisemnej, to wcale nie okaże się nieskuteczne. Sądy wypowiadały się już w tej sprawie. Uznały, że forma pisemna ma w tym przypadku znacznie „dla celów dowodowych”.

Jeśli więc nie zachowasz formy pisemnej, to teoretycznie w razie sporu sądowego nie będzie można dopuścić dowodu z zeznania świadka lub przesłuchania stron na okoliczność złożenia takiego oświadczenia. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek. Zarezerwowano go dla przypadku, gdy żądanie przeprowadzenia takiego dowodu wysuwa konsument w sporze z przedsiębiorcą. 

Wniosek jest prosty. Lepiej zachować formę pisemną wskazaną przez przepis. Jeśli jednak nie dopełnisz tego obowiązku, nie odbierze Ci to możliwości skorzystania z SKD. 

Termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego: 1 rok od dnia wykonania umowy

Masz ograniczony czas działania. Twoje uprawnienie do zwrotu wyłącznie kapitału kredytu bez prowizji, oprocentowania i innych dodatkowych kosztów wchodzących w skład rat wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy o kredyt konsumencki. 

Tu powstaje jednak pytanie, co należy rozumieć przez „wykonanie umowy”? Banki i firmy pożyczkowe próbują stać na stanowisku, że będzie to moment wypłaty kapitału z tytułu kredytu konsumenckiego. Przy takiej interpretacji w większości przypadków można by było uznać, że termin już dawno upłynął. 

Obecnie sądy wydają jednak przede wszystkim rozstrzygnięcia w zakresie SKD, w których przyjmują inną interpretację. Z wyroków sądów zwykle wynika, że termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wygasa po upływie 1 roku liczonego od momentu wykonania obowiązków przez każdą ze stron. W praktyce na skuteczne działanie będziesz mieć więc rok liczony od chwili, w której spłacisz ostatnią ratę.  

To z kolei prowadzi do wniosku, że jeśli wciąż jesteś w trakcie spłaty kredytu naruszającego wymogi stawiane przez przepisy, to termin na złożenie takiego oświadczenia jeszcze nawet nie zaczął biec. Tym samym na pewno będzie Ci przysługiwać możliwość powołania się na SKD. 

Uważaj na sposób liczenia terminu – znacznie ma moment dotarcia oświadczenia do kredytodawcy

Oczywiście z sankcji kredytu darmowego najlepiej skorzystać jak najszybciej. W ten sposób nie tylko uzyskasz zwrot prowizji i innych kosztów, ale też zmienisz zasady dalszego regulowania zobowiązania. 

W przypadku kredytów już spłaconych masz mniejszą motywację do szybkiego działania. Na pewno jednak nie warto czekać z zastosowaniem sankcji kredytu darmowego do ostatniej chwili. Wtedy łatwo przegapić obowiązujący termin. 

Wielu kredytobiorców błędnie sądzi, że jeśli wyślą oświadczenie, nim termin na skorzystanie z sankcji upłynął, to na pewno będą mogli cieszyć się darmowym kredytem. To jednak nieprawda. Zgodnie z przepisami o złożeniu oświadczenia można mówić dopiero w momencie, gdy druga strona ma możliwość się z nim zapoznać. Liczy się więc nie tyle moment nadania go na poczcie, co odebrania przez bank lub firmę pożyczkową. 

Oświadczenie o sankcji kredytu darmowego – podsumowanie

Jeśli podejrzewasz, że Twoja umowa o kredyt konsumencki może naruszać przepisy, najlepiej skonsultuj jej treść z prawnikiem. Wtedy nie będziesz mieć już wątpliwości w tej kwestii. A jeśli Twoje podejrzenia rzeczywiście się potwierdzą, prawnik pomoże Ci przygotować oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego i zmienić warunki obowiązującej umowy.  Będzie Cię również reprezentował na dalszym etapie sporu z bankiem. W ten sposób odzyskasz nadpłacone kwoty, obniżysz raty i zyskasz możliwość łatwiejszej spłaty kredytu przed terminem.